Page 40 - Диссертация к

Мемлекеттік қызметкерлердің кәсіби құзыреттіліктерін жетілдіруде
маңызды құралдардың бірі. Бұл бағыт мемлекеттік қызметшілердің кәсіби
және коммуникативтік құзыреттерін үздіксіз арттыру, халықпен өзара іс-
қимылдың жаңа форматтарына бейімделуін қамтамасыз ету және оларға
әдістемелік қолдау көрсету болып табылады [122].
Мемлекеттік қызметшілерге нәтижеге бағытталу, қоғамның
сұраныстарына жедел әрекет ету қабілеті, сондай-ақ белгісіздік жағдайында
кросс-функционалды мәселелерді шешу дағдылары бойынша қойылатын
талаптардың күшеюі мемлекеттік басқаруды сервиске бағдарланған модельге
көшірудің негізгі факторларының бірі ретінде қарастырылады. Сонымен қатар,
мемлекеттік қызметке кадрларды іріктеу рәсімдерін жетілдіруде
кандидаттардың кәсіби және жеке құзыреттерін бағалауда заманауи әдістерді
енгізу және арнайы сарапшыларды тарту маңызды. Бұл тұрғыда мемлекеттік
қызметшілердің білімі мен дағдыларын мемлекеттік органдардың нақты
қажеттіліктерімен тығыз байланыстыра отырып үздіксіз жетілдіру негізгі
қағида болып табылады [123].
Қоғамдық бақылауды күшейту - демократиялық қоғамдағы билік пен
азаматтар арасындағы ашықтық пен есептілікті қамтамасыз ететін маңызды
құрал. Ол азаматтық қоғам институттарының, БАҚ пен жеке тұлғалардың
мемлекеттік басқару үдерісіне сырттай қатысуын білдіреді [124].
Қоғамдық мониторинг пен сараптамалық бағалау - шешім қабылдау
сапасын арттырып, мемлекеттік қызмет көрсетудегі әділеттілікке ықпал етеді.
Қоғамдық ұйымдар мен сарапшылар мемлекеттік қызметтің орындалу барысын
бақылап, азаматтардың өтініштері мен ашық деректер негізінде есептер
дайындайды. Бұл білім беру, денсаулық сақтау, әлеуметтік қолдау және

мемлекеттік сатып алулар салаларында қоғамдық бақылау тиімділікті
арттырып, сыбайлас жемқорлықтың алдын алуға мүмкіндік береді [125].
Азаматтық аудит бұл –мемлекеттік мекемелердің қаржылық және
ұйымдастырушылық қызметінің ашықтығы мен тиімділігін бағалауға
бағытталған бақылау тетігі. Ол, әдетте, бюджетті жоспарлау мен орындау
кезеңдерінде жүзеге асырылады [126].
Қоғамдық тыңдаулар мен сауалнамалар бұл - азаматтардың өзекті
мәселелерге қатысты пікірін анықтап, оларды шешім қабылдау үдерісіне
тартудың тиімді құралы болып табылады. Онлайн форматтағы тыңдаулар
диалогтың қолжетімділігі мен ауқымын кеңейтіп, цифрлық платформалар
арқылы қоғамдық бақылаудың жаңа мүмкіндіктерін ашты, әсіресе пандемия
жағдайында азаматтық белсенділікті арттырды [127].
Осы тұрғыдан шетелдік тәжірибені зерттеу ғылыми және тәжірибелік
қызметте үлкен маңызға ие, өйткені ол өзекті мәселелердің шешімдерін
әзірлеуге ғана емес, сонымен қатар халықаралық тәжірибені ескере отырып,
мемлекеттік басқару жүйейесін жетілдіруге мүмкіндік береді.
Қазақстанда қабылданған «Халық үніне құлақ асатын мемлекет»
тұжырымдамасының нәтижелілігін бағалау мақсатында мемлекеттік басқару
саласын зерттеуде кеңінен қолданылатын ғылыми әдістер пайдаланылды.
Аталған зерттеу әдістері мемлекеттік басқару, саяси үдерістер, адам құқықтары,

40