Page 48 - Диссертация к

қамтамасыз етуге және шешім қабылдау кезінде көптеген көзқарастарды
ескеруге ұмтылуында жатыр.
Норвегия өзінің саяси жүйесінде консенсус қағидасын қолданады, мұнда
теңдестірілген және ұжымдық шешімдерге шешуші мән беріледі. Бұл көптеген
саяси және әлеуметтік шешімдер тек парламент арқылы ғана емес, сонымен
қатар әртүрлі қоғамдық топтармен, кәсіподақтармен және жеке сектормен
кеңесу арқылы қабылданатындығында көрінеді.
Консенсус тәсілінің маңызды бөлігі норвегиялық «Партия-келісімі»
жүйесі (partiavtaler) болып табылады, ол үкімет шеңберінде бірлескен жұмысты
қамтамасыз ететін партиялардың ынтымақтастығына негізделген. Бұл халық
мүдделерінің кең ауқымына қатысты мәселелерді тиімдірек шешуге мүмкіндік
береді [164].
Норвегияда азаматтардың тікелей консультациялар мен қоғамдық
тыңдаулар арқылы шешім қабылдау үрдістеріне қатысуының жоғары деңгейі
бар. Бұл заңнамадағы өзгерістер, мемлекеттік қаржыландыру және әлеуметтік
реформалар сияқты мәселелерге қатысты. 2019 жылы азаматтардың шамамен
60% - ы әртүрлі қоғамдық кеңестерге қатысты, бұл сан жыл өткен сайын артып
отырған [165].
Норвегия экономикалық және әлеуметтік саясатты әзірлеу үрдісіне
әлеуметтік серіктестіктерді белсенді түрде қосады. Мысалы, еңбек қатынастары
саласында жұмысшылар мен жұмыс берушілер арасындағы ұжымдық
келісімдер кең таралған, олар даулы мәселелерді қақтығыстар арқылы емес,
келіссөздер мен консенсус арқылы шешуге көмектеседі [166].
Консенсус шешімдерін қабылдауда маңызды рөлді Норвегияның
қоғамдық ғылымдар академиясы (Norsk Samfunnsvitenskapelig Akademi),

қоғамдық пікірді зерттейтін және Үкіметке саясатты азаматтардың
сұраныстарына бейімдеуге көмектесетін басқа да зерттеу орталықтары
атқарады. Есептерге сәйкес, мысалы, 2021 жылы Норвегиядағы мемлекеттік
институттарға деген сенім деңгейі шамамен 80% құрады, бұл азаматтар мен
билік арасындағы келісімнің жоғары дәрежесін растайды. Бұл сонымен қатар
мемлекеттік басқарудағы консенсусқа бағытталудың тиімділігін көрсетеді
[167].
Осы күш-жігердің нәтижесінде Норвегия тұрақты қоғамдық дамуды
қамтамасыз ете отырып, консенсусқа бағыттау қағидасын сәтті жүзеге асыруда,
мұнда көпшіліктің мүдделері мен миссиялары әрдайым оң шешімін табады
және мемлекеттік шешімдер кең қоғамдық мүдделерді ескере отырып
қабылданады. Норвегия азаматтардың қажеттіліктерін қанағаттандыруға және
қоғамдық пікірді ескеруге баса назар аударады. «Midt Norge» сияқты Онлайн
платформалар азаматтарға өз пікірлерін білдіруге және билік органдарының
жұмысын жақсарту бойынша ұсыныстар жасауға мүмкіндік береді.
Сауалнамаларды пайдалану басқару органдарына қоғамның үміттеріне сәйкес
шешім қабылдауға көмектеседі [168].
Бұл цифрлық технологиялар азаматтардың мемлекетпен белсенді өзара іс-
қимылын қолдайды және халықтың мүддесі үшін шешімдер қабылдаудың
ашықтығы мен жеделдігін қамтамасыз етуге көмектеседі.

48