Page 52 - Диссертация к

нәтижелері және дүние жүзіндегі 30-дан астам талдау орталықтары мен жеке
компаниялар берген ақпарат кіреді. Зерттеу үрдісі мемлекеттік басқарудың
өзекті тенденцияларын талдау үшін қажетті жоғары сапалы ақпаратты
қамтамасыз ете отырып, зерттеушілер мен талдаушыларға әртүрлі елдердегі
мемлекеттік басқарудың деңгейін бағалауға көмектеседі [187]. Бұл бағалау
жүйесі әлем елдерін келесі санаттар бойынша бөліп бағалау жүргізеді:
1. GRICS (Governance Research Indicator Country Snapshot) - Мемлекеттік
басқарудың сапасы мен тиімділігін бағалау индекаторы бойынша
2. EGDI (Е-Govrnment Development Index) - Электрондық үкіметтің даму
индиксі бойынша
3. Елдердің демократиялық деңгейі бойынша рейтінгі
4. Елдердің өркендеу индиксі бойынша (The Legatum Prosperity Index)
5. Үкіметтің ашықтығы мен мемлекеттік органдардың ақпараттық
ашықтығы мен қолжетімділігі бойынша (Open Data Inventory - ODIN)
Бірінші GRICS критерийлері бойынша елдердің рейтингі әр бір ел үшін
орындар санаты бойынша 1-ден басталып, (1-ең жоғарғы), ал көрсеткіштердің
жалпы баллдық жүйесі бойынша 1-ден 100-ге дейін (100 балл ең жоғарғы)
аралықта тағайындалады, бағалау келесідей санаттарға негізделе отырып
анықталада:
1. Халықтың дауыс беру құқығы және мемлекеттік органдардың есеп беруі
(Voice and Accountability- VA);
2. Саяси тұрақтылық және зорлық зомбылықтың, терроризмнің болмауы
(PoliticalStability and Absence of Violence/Terrorism - PSAVT);
3. Үкіметтің тиімділігі - (Govrnment Effectiveness - GE);
4. Заңнаманың сапасы - (Regulatory Quality - RQ);

5. Заңның үстемдігі - (Rule of Law - RL);
6. Сыбайлас жемқорлықты бақылау - (Control of Corruption - CC).
Айтылған санаттар бойынша 2024 жыл қорытындысы бойынша елдердің
орны келесідей болды (кесте 7):

Кесте 7 - GRICS индикатрына сәйкес елдер рейтингі (2024)

Елдер Орны GRICS бойынша баллдық рейтингі
VA PSAVT GE RQ RL CC
Норвегия 1 100 76,42 98,11 91,98 98,11 98,11
Дания 4 98,55 79,72 96,70 97,17 100 99,53
Швеция 7 96,62 80,19 94,81 96,23 93,87 97,64
Германия 9 93,24 81,60 92,92 99,53 91,04 95,28
Канада 12 85,99 56,13 83,02 85,38 85,38 38,38
АҚШ 18 72,95 45,28 86,79 91,04 88,68 92,55
Грузия 22 48,31 28,77 72,64 81,60 56,60 72,17
Сингапур 24 44,4 97,2 100 100 99,1 98,6
Қазақстан 53 19,81 32,55 58,49 52,83 35,85 48,58
Ескерту - The World Bank мәліметтері негізінде автор құрастырған, 2024 [187]
* Елдер арасындағы орын рейтингі (1 ең жоғары), баллдық рейтингі (100 балл ең жоғары)

52