Page 66 - Диссертация к

Кестеде көріп отырғанымыздай «Мемлекеттік органдардың ақпараттық
ашықтығы мен қолжетімділігі» 2019 жылы 53-шы орында болса 2024 жылы
51-ші орынға көтеріліп едәуір жақсы өзгерісті көрсетіп отыр, ал керісінше
«Үкіметтің ашықтығы» бойынша 2019 ші жылы 70-ші орында болса 2024
жылы 85-ші орынға төмендеген, бұл едәуір кері өзгерістің болғандығын
көрсетіп отыр десек болады [193].
Қорытындылай келе, концепцияны жүзеге асырудың мақсаттарының бірі
еліміздің Дүниежүзілік Банктің мемлекеттік басқару сапасы мен тиімділігін
бағалайтын Worldwide Governance Indicators көрсеткіштері бойынша - 80
процентильден төмен емес нәтижеге қол жеткізу мақсаты қойылған болатын,
алайда нәтиже бойынша тек қана цифрландыру саласында ғана белгілі бір
дәрежеде жоғары көрсеткішке ие болғандығы байқалды, ал қалған категориялар
бойынша әліде әлем елдерінің арасында қалыс қалып отырғандығымыз көрінді.
Яғни «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» концепциясын дамыту мен қолдау
іс-шараларының жасалынуы Worldwide Governance Indicators көрсеткіштеріне
сай жоғарылауына айтарлықтай әсер етпегендігі дәлелденді.
Осы себепті Worldwide Governance Indicators нәтижелерінее сүйене
отырып корреляциялық талдау жасалынды (кесте 17). Талдаманы жасауда JASP
бағдарламасы қолданылды.
Кендалл (Kendall’s tau) коэффициенті - бұл екі айнымалы (Ү және Х)
арасындағы тәуелділіктің дәрежесін бағалауға арналған параметрлік емес
корреляциялық өлшем. Ол бақылау деректерінің қалыпты шашылым заңына
бағынуын талап етпейді. Кендалл коэффициенті реттелген немесе рангілік
деректермен жұмыс істеуге бейімделген, экстремалды (ауытқуы басым)
мәндерге төзімді, сондай-ақ таңдалған айнымалылардың шағын болу

жағдайында сенімді нәтиже береді. Бұл әдіс сызықтық емес байланыстарды
анықтай алады және жетіспейтін мәндерді қолданған жағдайында максималды
тиімді нәтижеге жету мүмкіндігін барынша көбейтеді. Осындай қасиеттері
Кендалл коэффициентін әлеуметтік, гуманитарлық және қолданбалы
зерттеулерде кеңінен қолдануға мүмкіндік береді [202].
Мұнда t-мәні (-1) ден (1) ге дейінгі аралықтағы мәндерді қабылдайды,
мұнда:
(t = 1.00) абсолютті оң корреляцияны көрсетеді.
(t = -1.00) абсолютті теріс корреляцияны көрсетеді.
(t = 0.00) корреляцияның жоқтығын көрсетеді.
Корреляция коэффициентінің статистикалық маңыздылығын бағалау
үшін қолданылатын p-мәні (p-value) маңызды, мұнда:
(p > 0) позитивті байланыс бар (бір айнымалы артқанда, екіншісі де
артады)
(p < 0) негативті байланыс бар (бір айнымалы артқанда, екіншісі азаяды)
Егер: p < 0,05 болса, корреляция статистикалық тұрғыдан маңызды,
демек біз нөлдік гипотезаны жоққа шығарамыз. Бұл айнымалылар арасында
корреляциялық байланыс бар дегенді білдіреді.

66