Page 69 - Диссертация к

деңгейі) статистикалық маңызды байланыс анықталмағанымен, бұл фактордың
басқарудың сапасына әсер етуі жанама түрде ғана. Бұл бақылау бірліктерінің
(айнымалылардың) жыл бойынша (5 жыл ғана) уақыттық қатар саны аз
болғандықтан, нәтижелердің сенімділігі төмен.
Зерттеу нәтижелері мемлекеттік басқару сапасына әсер ететін факторлар
арасында күрделі әрі біржақты байланыстар бар екенін көрсетті, яғни
«мемлекеттің ашықтығы» көрсеткішімен ғана «статистикалық тұрғыдан
маңызды және күшті оң байланыс» анықталды (t = -0.883, p = 0.047). Бұл өз
кезегінде ашықтықтың мемлекеттік басқару сапасына ықпал етуі саяси және
институционалдық контекстке тәуелді екенін көрсетеді. Гипотезаны тексеру
қорытындысы келесідей:

Кесте 18 - Гипотезаны тексеру

Айнымалылар t - мәні р - мәні Байланыс сипаты (Ү1)
Х1 0.157 0.801 Әлсіз оң, маңызсыз
X2 0.156 0.803 Әлсіз оң, маңызсыз
X3 -0.061 0.923 Әлсіз кері, маңызсыз
X4 0.883 0.047 Күшті оң,статистикалық маңызды
X5 -0.363 0.549 Орташа кері, маңызсыз
Х2 ↔ Х3 0.941 0.017 Өте күшті оң,статистикалық маңызды
Ескерту - Талдама JASP бағдарламасын қолдану арқылы автор құрастырған

«Мемлекеттің ашықтығы» сияқты маңызды индикатор күшті оң
байланыс көрсетті, Х2 - Х3 арасындағы оң байланс, яғни электрондық
үкіметтің даму Қазақстанның демократия деңгейінің өзгеріс динамикасына
әсер етуі байқалғанымен Ү – тәуелді айнымалымен байланысы жоқ, тек қана өз
ара байланысқа түскен, сол себепті жалпы бұл әсерлер халық үніне құлақ
асатын мемлекеттік басқару жүйесінің Қазақстанның мемлекеттік басқарудың
сапасы бойынша әлемдік рейтингіне оң әсер етпейтінін білдіреді.
Халықаралық тәжірибені талдау нәтижесі Қазақстанда «Халық үніне
құлақ асатын мемлекет» концепциясын тиімді жүзеге асыру үшін маңызды іс-
шаралардың қолға алынуы керектігін айқындады.
Зерттеу жұмысының екінші міндеті ретінде осы бөлімнің талдау
нәтижелері көрсеткендей Н1: «Халық үніне құлақ асатын мемлекеттік басқару
жүйесі Қазақстанның әлемдік рейтингтегі позициясына оң әсер етеді» деген
гипотеза эмпирикалық түрде расталмады.
Әр ел «Good governance» қағидаларын өзінің тарихи, саяси және
әлеуметтік ерекшеліктеріне сәйкес бейімделген, бұл олардың тиімділігі мен
қоғамның қажеттіліктеріне сәйкес келуін қамтамасыз етеді. Ал, Worldwide
Governance Indicators көрсеткіштері бойынша жасалынған талдау нәтижелері,
Қазақстанды дамыған мемлекеттермен салыстырғанда жоғары деңгейге жете
алмағандығын көрсетті, ал 2019 жылы қабылданған «Халық үнін құлақ асатын
мемлекет» концепциясы бұған айтарлықтай ықпал етпеген деп қорытынды
жасалды.

69