Page 7 - Диссертация к

Сонымен қатар 2021 ші жылдың 1-ші шілдесінде Президент
Әкімшілігінде азаматтардың мемлекеттік органдарға жолдаған өтініштерін
қарау сапасын бақылауға және оларға жедел шаралар қолдануға жауапты
арнайы бөлім құрылған болатын, бұл аталмыш жолдаудың ілгерілеуіне
негізделді [8].
Қазақстанда қабылданған «Халық үніне құлақ асатын мемлекет»
концепциясын көптеген елдерде қолданылып келе жатқан «Good governance»
концепциясының баламасы ретінде қарастыруға болады. Бұл құжаттың
маңыздылығы төмендегідей тұжырымға сүйенеді:
«Үкімет мемлекеттік маңызы бар шешімдер қабылдауға келгенде
қоғамның ең осал адамдар тобының пікірлеріне басымдық бере отырып,
олардың үнін тыңдауы керек» делінген [9].
Бұл екі концепцияның қағидалары мен жүзеге асыру жолдары бір біріне
жақын. Дамыған мемлекеттерде жүзеге асырылып келе жатқан «Good
Governance» концепциясы мемлекеттік басқару жүйесін қайта құрудың нақты
үлгісі бола алады [10].
2022 жылдың 5 маусымында өткен конституциялық референдумға ел
азаматтарының 68,05% қатысуы халықтың мемлекеттік маңызы бар шешімдер
қабылдау үдерістеріне деген қызығушылықтарының бар екендігін көрсетеді
[11]. Бұл, өз кезегінде, қоғамның «Халық үніне құлақ асатын мемлекет»
концепциясы қағидаттарын қолдайтынын айғақтайды. Сол себепті, бұл зерттеу
жұмысы аталмыш концепцияны жүзеге асыру жолдарын, оның әсерін және
тиімділігін қарастырудың маңызды екенін айқын көрсетеді.
Мемлекеткет үшін әр түрлі модельдерді қолдану тұрақтылықты сақтап
қана қоймай, басқарудың инновациялық әдістерін енгізуге мүмкіндік береді.

Алайда кей бір елдерде жаңа мемлекеттік басқару реформаларын
енгізгенде сәтсіздіктерге ұшырап жатады, оның ықтимал себептерінің бірі,
олардың әдіснамалық қателігі мен реформалар жүргізілгенге дейін басқару
объектісін кешенді өлшеу мен бағалаудың болмауында. Сондықтан мемлекетті
жаңа форматта тиімді басқару үшін айтылып өткен басқару түрлерінің
нәтижелерін бағалау қажеттілігі туындайды. Бағалау санаттарын қолдану
мемлекеттік басқарудың мақсаттарына қаншалықты қол жеткізілгенін
диагностикалауға, талдауға және түсінуге бағытталған және ол мемлекеттік
басқарудың тиімділігін зерттеудің маңызды кезеңі болып табылады. Бұл
басқарудың сапалы белгілерін анықтауға мүмкіндік береді [12].
Демек, қабылданған реформалардың формалды орындалуы мен шынайы
тиімділігі арасындағы алшақтықты анықтау, сондай-ақ басқару сапасының
стратегиялық мақсаттарға сәйкестігін талдау аса маңызды ғылыми міндет. Осы
бағыттағы зерттеу тек нақты нәтижелерді анықтауға емес, сонымен бірге
мемлекеттік басқару моделін жетілдіру үшін дәлелді және уақтылы шешімдер
ұсынуға мүмкіндік береді. Әсіресе, өңірлік деңгейде осы саясаттың маңызды
тұсы ретінде мемлекеттік органдар мен азаматтар арасындағы кері
байланыстың деңгейін бағалау арқылы концепцияның өміршеңдігі
анықтылады.

7