Page 1 - Аннотация

6D050600-«Экономика» мамандығы бойынша философия докторы (PhD)
дәрежесін алуға ұсынылған «Басқару персоналын бағалау жүйесін

жетілдіру: әдіснама мен тәжірибесі» тақырыбындағы М.Әуезов атындағы
Оңтүстік Қазақстан университетінің докторанты Юнусов Мадияр
Бахтияровичтың диссертациялық жұмысына

АҢДАТПА

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Басқару еңбегі басқа адамдардың
жұмысын ұйымдастыруды, міндеттерді бөлуді, іс-қимылдарды үйлестіруді
және жұмыстың орындалуын бақылауды қамтиды. Басқару еңбегінің негізгі
ерекшелігі оның ұйымдастырушылық функциясында болып табылады. Бұл
басқарушылар басқа адамдардың жұмысын жоспарлауға, шешім қабылдауға,
ынталандыруға және бақылауға жауап береді дегенді білдіреді. Олар сондай-ақ
өзгермелі жағдайларға бейімделуге және күрделі жағдайларда тез шешім
қабылдауға қабілетті болуға тиіс. Басқару еңбегі адамдардың қоғамдық
қызметінің объективті де, субъективті де факторларының нақты
әрекеттестігінен көрініс табады. Басқару еңбегі белгілі бір тұтыну құнын
жасаумен тікелей айналыспайтынын ескере отырып, ол өндіріс процесінің өзіне
әсер етеді және оның дамуы үшін қажетті жағдайды дәл осылай жасайды.
Басқару еңбегiнiң тиiмдiлiгiн бағалау процесiнiң айтарлықтай күрделi және
ерекше болуына байланысты оның өзiндiк еңбек мәнi ретiнде ақпаратты
өзгертумен байланысты екендiгiнен көрiнедi.
Басқару еңбегінің негізгі міндеті қойылған мақсаттарға қол жеткізу үшін
басқа адамдардың жұмысын ұйымдастыру және үйлестіру болып табылады.
Басқарушылар басқа адамдардың жұмысын жоспарлау, шешім қабылдау,
уәждеу және бақылауға жауап береді. Тұрақты ұйымдастырушылық
өзгерістерге байланысты тиімді басқару еңбегін бағалау кезіндегі негізгі міндет
басқару процесін де, өндірістік процесті де жеңілдететін белгілі бір
инновациялық идеялар мен технологияларды әзірлеуге және жасауға қатысу
болып табылады. Әдетте басқарушылық еңбек объектісі кәсіпорынның немесе
ұйымның өзі, сондай-ақ ақпарат, жұмыс топтары және басқарудың әртүрлі
деңгейлері болып табылады. Басқару еңбегінің мәні, өз кезегінде, адамдардың
еңбек қызметі болып табылады, ол кәсіпорынның жай-күйі және қаржылық,
материалдық, ақпараттық, адами ресурстар арқылы оның жұмыс істеуі мен
дамуындағы өзгерістер қажеттілігі туралы ақпарат түрінде жанама әрекет етеді.
Басқарудың қойылған мақсаттарына қол жеткізу үшін адамдардың еңбек
қызметі процесіне басқарушылық ықпал ету басқарушылық еңбектің ерекше
өнімі болып табылады. Басқарушылық ықпалды іске асырудың ерекшелігі
басқарушы персоналдың әртүрлі буындары үшін алып тастау болып табылады.
Алайда, осы проблеманың күрделiлiгi мен көп қырлылығының салдарынан
қазiргi жағдайда толық әзiрленбеген мәселелер бар.

Көптеген ғалымдар өз еңбектерiнде басқару теориясы бойынша әдетте
басқару еңбегiн емес, атап айтқанда басқару персоналын кәсiпорын