Page 4 - Document

басылымдардың материалдары пайдаланылды және тұрақты даму
стратегиялары саласындағы халықаралық ұйымдардың материалдары
жинақталды.
Зерттеудің әдіснамалық негізі ретінде жүйелі және статистикалық әдістер,
сондай-ақ экономикалық және математикалық модельдеу әдістері
пайдаланылды.
Жүйенің тұрақты дамуын зерттеудің бастапқы нүктесі ретінде жұмыс
жасауға үлгі бола алатын эмпирикалық зерттеулердің негізгі бөлігін қамтитын
Х. Хаканссонның ғылыми еңбектері алынды. Оларға эмпирикалық әдістерге
негізделген әдебиеттегі ең соңғы зерттеулер қосылды. Сөйтіп олардың
тұжырымдарын тексеруге және дамытуға мүмкіндік берді. Олардың негізгілері
М. Карлей және И. Кристи жұмыстарында қолданылатын әдіснамалар болып
табылады. Келесі эконометриялық бағалаулар ұқсас тәсілге сүйенетін болады.
Зерттеу әдістемесінің негізін логикалық топтың әдістерінен құралған
(жалпылау, талдау және синтездеу, салыстыру және салыстыру, абстракция
әдісі, SADT әдіснамасы, бақылау әдісі, ыдырау әдісі, эмпирикалық зерттеу
әдісі).
Қазақстан Республикасындағы жеңіл өнеркәсіптің дамуын талдау
эвристикалық әдістермен байланысты талдау және синтез әдісін қолдану
негізінде жүргізілді. Осы әдістеменің ережелерін қолданудың негізі ғылыми
зерттеулер әдісі ретінде талдау болып табылады, бұл ел экономикасының
құрылымындағы жеңіл өнеркәсіптің рөлі мен орнын анықтауға, күрделі
құрылымды оның құрамдас бөліктеріне бөлуге мүмкіндік берді. Бұл әдістің
негізгі ережелері С. Лонсон және Х. Роберттің еңбектерінде айтылған. Бұл
авторлар жүйенің дамуының тұрақтылығын операцияларды басқарудың
стратегиялық мүмкіндіктері тұрғысынан қарастырады. Бұл қазіргі жағдайда

жаңа бәсекелестік артықшылық болып табылады.
Талдаумен салыстырғанда, синтез әдісінің айырмашылығы, нарықтағы
жеңіл өнеркәсіп жұмысының әртүрлі аспектілерін сипаттайтын деректерді
біртұтасқа біріктіруге мүмкіндік берді: өнеркәсіптің жалпы көлемінің меншікті
үлесі, импорт пен экспорт туралы мәліметтер, сондай-ақ өнеркәсіпті
мемлекеттік деңгейде қолдау шаралары. Синтез әдісін қолдана отырып,
Сузанна Лундстрём өз зерттеулерінде жүйенің тұрақты дамуының институттар,
экономикалық өсім және қоршаған орта сияқты элементтерінің өзара
байланысы мен өзара тәуелділігін көрсетті. Осы тұжырымдамаларды
біртұтастыққа синтездеу арқылы автор жүйедегі үлгілер мен бірлескен
тәуелділіктерді көрсетті. Бұл оларды Қазақстандағы жеңіл өнеркәсіптің
тұрақты даму мүмкіндігін дамытуға қолдануға мүмкіндік берді.
1974 жылы бір топ авторлар жариялаған Рим клубының адамзат
проблемалары жөніндегі жобасы бойынша «Өсу шектері» есебінің негізгі
ережелерін зерттеу саланың қазіргі жағдайының тұрақтылығы, Қазақстан
Республикасының жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарын тұрақты даму моделіне
көшіру тетігін әзірлеу арқылы жағдайды тұрақтандыру туралы қорытынды
жасауға мүмкіндік берді. Талдаудың ерекше әдістері ретінде қазіргі уақытта
Қазақстан Республикасының жеңіл өнеркәсібінің жағдайын зерттеуде SADT