Page 4 - Документ
P. 4
коммуникациялар құрудың табыстылығына әсер ететін факторларды
сипаттайтын практикалық кейс әзірленді;
- экологиялық мәдениетті қалыптастыру бойынша ұсыныстар әзірленді;
- экологиялық білімді басқару мәселелерінде мемлекеттік органдардың,
жұртшылықтың, ҮЕҰ және бизнестің өзара іс-қимылының ақпараттық-
коммуникациялық моделі әзірленді. Білім базасы жинақтау, құрылымдау,
талдау және шешімдерді негіздеу үшін жалпы жұртшылық пен шешім
қабылдаушыларға қолжетімді болуы керек.
Зерттеу әдістерінің біріктірілген стратегиясы қолданылған Нұр-сұлтан
қаласын жоспарлауда тиімді басқару шешімдерін қабылдауды негіздеу үшін
автор қабылдаған экожүйелік қызметтерді экономикалық бағалау жасыл
алаңдарды кеңейту арқылы жасанды "табиғат аралдарын" құруға байланысты
жыл сайынғы шығындар аумақты дамытуға байланысты Кіші Талдыкөл және
соның салдарынан табиғи ландшафттың жоғалуы шығындардан 20 есе аз
екенін көрсетті.
Нәтижесінде бірінші зерттеу гипотезасы расталды – қала құрылысын
жоспарлауда экожүйелік қызметтерді бағалауды есепке алу басқару
шешімдерінің экономикалық тиімділігін арттыруға мүмкіндік беретіні
дәлелденді.
Зерттеудің екінші болжамы да расталды – қазіргі уақытта мемлекеттік
басқаруда экожүйелік тәсілді енгізуге мынадай кедергілер бар: мемлекеттік
саясатта стратегиялық экологиялық көзқарастың болмауы; мемлекеттік
салалық бағдарламалардың көрсеткіштері келісілмеген және тұрақты даму
мақсаттарына жиі қайшы келеді; табиғи ресурстарды басқаруды жүзеге
асыратын мемлекеттік органдардың өзара тиімді әрекет ету механизмінің
болмауы; табиғи ресурстар жай-күйінің барлық параметрлері ресімделетін
қолжетімді бірыңғай ақпараттық жүйенің болмауы; басқару деңгейлері
арасындағы сабақтастықтың болмауы; мемлекеттік жоспарлау және шешім
қабылдау процесінде жергілікті білімнің әлеуетін нашар пайдалану;
экологиялық ақпараттың көзі де, алушысы да болып табылатын сыртқы
мүдделі тараптардың болмауы.
Теоретиялық маңыздылығы. Бұл диссертация қазақстандық
ғылымдағы алғашқы ғылыми еңбектердің бірі болып табылады, онда
Қазақстанда және басқа елдерде басқарушылық шешімдерді қабылдау
процесінде экожүйелік тәсілді енгізу мәселелері мен бағыттарын кешенді және
салыстырмалы талдауды біріктіреді; Жұмыста мемлекеттік қызметшілерді
оқыту және қайта даярлау жүйесінде шешім қабылдаушылардың біліктілігін
арттыру үшін пайдалануға болатын қала құрылысы мен абаттандыруда
экожүйелік тәсілді қолданудың практикалық жағдайлары қамтылған.
Сонымен қатар, диссертацияда Қазақстан Республикасының Экологиялық
кодексінде белгіленген одан әрі дамыту жөніндегі іс-шараларды жүзеге
асыруға ықпал ететін табиғи ресурстарды мемлекеттік басқару жүйесінде
экожүйелік тәсілді дамытудың концептуалды негіздері қаланған.
Зерттеудің практикалық маңыздылығы мынада: Қазақстан
Республикасының табиғи ресурстарды басқару органдарында экожүйелік