Page 133 - Диссертация к

3. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ХАЛЫҚ ҮНІНЕ ҚҰЛАҚ
АСАТЫН МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІН
ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ ТЕТІКТЕРІ МЕН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ

3.1 Халық үніне құлақ асатын мемлекеттік басқару жүйесін
жетілдіруде цифрлық технологиялардың интеграцияланған тетігін
қолданудың жолдары

Зерттеу нәтижелеріне сәйкес, «Халық үніне құлақ асатын мемлекет»
концепциясының тиімділігіне қатысты ұсынылған гипотезалар әртүрлі
деңгейде расталды.
Н1: «Халық үніне құлақ асатын мемлекеттік басқару жүйесі
Қазақстанның әлемдік рейтингтегі позициясына оң әсер етеді» деген гипотеза
эмпирикалық түрде расталмады. Себебі, Қазақстанның мемлекеттік басқару
сапасы бойынша әлемдік рейтингтегі орнына «мемлекеттің ашықтығы» сияқты
маңызды индикаторлар күшті оң әсер еткені байқалды. Сондай-ақ, Х2–Х3
айнымалылары арасындағы өзара байланыс – яғни электрондық үкіметтің
дамуы демократия деңгейінің өзгеруіне әсер еткенімен, ол көрсеткіштің
Қазақстанның жалпы мемлекеттік басқару сапасына ықпалы шектеулі болды.
Бұл нәтижені халық арасында жүргізілген сауалнама мен эксперттік
сараптамалық сұхбат нәтижелері де растады.
Н2: «Халық үніне құлақ асатын мемлекеттік басқару жүйесі халықтың
әлеуметтік жағдайының жақсаруына оң әсер етеді» деген гипотеза
статистикалық тұрғыдан расталмады. Себебі тәуелді айнымалы ретінде алынған
Y1 – Түркістан қаласы бойынша ақпараттық-коммуникациялық
технологияларға бөлінген шығындар көлемі жоғары болғанымен, оның келесі
әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштерге әсері анықталмады: Х3 – орташа
айлық жалақы, Х4 – жан басына шаққандағы жалпы өңірлік өнім, Х8 – ұйымдар
мен кәсіпорындар саны, Х10 – негізгі капиталға салынған инвестициялар, Х11 –
инфляция деңгейі. Бұл нәтижелер диссертацияның бірінші міндеті ретінде
теориялық бөлімінде ұсынылған авторлық тұжырымды нақтылай түседі, яғни
дамыған елдерде «Good Governance» тұжырымдамасы бірінші кезекте
халықтың мүддесі мен әл-ауқатын қорғауға негізделген, ал Қазақстан үшін бұл
концепцияны іске асыру әлеуметтік жағдайды нақты жақсарту арқылы ғана
мүмкін болатынын айғақтайды.
Н3: «Халық үніне құлақ асатын мемлекеттік басқару жүйесі
мемлекеттік органдар мен халық арасында сындарлы диалогты
қалыптастырады, нәтижесінде қазіргі заман талабына сай «Адамдарға
бағдарланған» оңтайлы мемлекет орнайтынын халық оң қабылдайды» деген
гипотеза ішінара ғана расталды. Зерттеу барысында респонденттердің аталмыш
тұжырымдамаға қатысты хабардарлық және қатысу деңгейінің төмендігі
анықталды. Мемлекеттік басқару сапасына деген сенім әлсіз, заң үстемдігі мен
мемлекеттік қызметке қанағаттану деңгейі де төмен. Цифрлық қатысу
құралдарына (ашық үкімет порталы, онлайн петициялар) халықтың сенімі де

133