Page 3 - Document

жұмыстары теориялық негізі, сондай-ақ зерттелетін нысанға талдау жүргізу үшін
жалпы ғылыми база болып табылады.
Сыртқы сауданы кедендік реттеудің негізгі аспектілерін, оның негізгі
бағыттарын жарияланған жұмыстардан да байқауға болады. Сонымен, кедендік
құнның кедендік бақылау мәселелерін Н.Г. Перелыгина, В.А. Воронова, А. А.
Зыкова, С. А. Вериго зерттеді, бұл жағдайда осы жұмыстардағы кедендік құн
теориялық тұрғыдан қарастырылады, оны анықтауға байланысты негізгі
мәселелер қарастырылады.
Мәлімделген кедендік құнды кедендік бақылауды жүзеге асырудың негізі
ретінде эконометрикалық және математикалық құралдарды қолдануды
қарастыратын бірнеше жұмыстарды ғана атап өтуге болады (Yeon Soo Choi, Phan
thi thu Hien & Nguyen Viet Hung, Prabowo, M. R. T., Nuryanah, S., & Islam, S. M.)
осылайша, сыртқы сауданы кедендік реттеудің мұндай құралдың маңыздылығын
ескере отырып, бұл саланы зерттеуді жалғастыру үшін перспективасы бар деп
санауға болады.
Уәкілетті экономикалық оператор, тәуекелдерді басқару жүйесі сияқты
сыртқы сауданы кедендік реттеуді дамытудың басқа да өзекті бағыттары
шетелдік, ресейлік және қазақстандық авторлардың жұмыстарында көрініс
табылады. Алайда, мұндай жұмыстар негізінен құқықтық бейімділікпен
таныстыру, сипатында болады, сыртқы сауданы кедендік реттеу шараларын іске
асырудың ұйымдастырушылық мәселелерін қарастырмайды, сондай-ақ оларды
жетілдіруге бағытталған өзекті процестерді оңтайландыруды қамтымайды.
Сыртқы сауданы кедендік реттеуді жетілдіру және осындай зерттеу
нәтижелерін Қазақстан Республикасы мемлекеттік кіріс органдарының
қызметінде қолдану мәселелерін неғұрлым терең зерттеу дәлелді саясат

қағидаттарын іске асыруды қамтамасыз ететін қолданбалы, оның ішінде
экономикалық-математикалық, эконометрикалық зерттеу әдістерін қолдануға
баса назар аударуды талап етеді. Бұл ретте «қазіргі зерттеушілер кедендік
реттеуді жетілдіруді процесс ретінде ашпайды, кедендік реттеуді жаңғыртудың
тұжырымдамалық және әдістемелік тәсілдерін қозғамайды». Осылайша, кедендік
реттеу мәселелерін қамтитын жұмыстардың қолда бар ғылыми-зерттеу әлеуеті
таусылған жоқ, бұл диссертациялық зерттеу тақырыбын, оның мақсатын
таңдауға және оған жету үшін міндеттер қоюға тура келді.
Диссертациялық зерттеудің мақсаты дәлелді саясат қағидаттарына
негізделген еуразиялық интеграция жағдайында Қазақстан Республикасының
сыртқы саудасын кедендік реттеуді жетілдіру жөнінде теориялық-әдіснамалық
және практикалық ұсынымдар әзірлеу болып табылады.
Диссертациялық зерттеудегі мақсатқа жету үшін келесі міндеттер
қойылды:
- дәлелді саясат контекстінде сыртқы сауданы кедендік реттеудің
теориялық-әдіснамалық негіздерін зерттеу, оның ішінде еуразиялық интеграция