Page 156 - Диссертация к

«Міндеттеме» және «Бірегейлік» ұстанымдары жатқандығында. Әрбір
қағиданың тиімді жүзеге асуы үшін олардың біркелкі механизм ретінде іске
асырылуы маңызды, себебі, бұл қағидалар бір-бірімен тығыз байланысты, және
олардың дұрыс жұмыс істемеуі бір-біріне кері әсерін тигізуі мүмкін делінді. Әрі
Қазақстан үшін осы қағидалар мен әдістердің тиімді жолдары ұсынылды.
4. Зерттеу барысында «Good Governance» қағидаларын сәтті жүзеге
асырып келе жатқан Швеция, Германия, Дания, Норвегия және Канада сияқты
елдер тәжірибесі талданды. Олар өздерінің ұлттық ерекшеліктеріне сәйкес
тиімді модельдер қалыптастырған, осы елдердің тәжірибелерін біздің елдің
мемлекеттік басқару жүйесіне енгізу маңыздылығы айтылды. Зерттеу
нәтижесінде Worldwide Governance Indicators (WGI) деректері бойынша әлем
елдері арасында Қазақстанның мемлекеттік басқару сапасы аралас нәтижелер
көрсетті. Электрондық үкімет даму индексі бойынша 28-ші орын алғанымен,
демократия мен өркендеу көрсеткіштерінде артта қалып отыр. Бұл «Халық
үніне құлақ асатын мемлекет» концепциясын іске асыру үшін
институционалдық және әлеуметтік реформаларды тереңдету қажеттігін
көрсетті. Қазақстан үшін ең тиімді әдістер азаматтардың цифрлық қатысуын
кеңейту, қоғамдық бақылауды күшейту, мемлекеттік қызметкерлердің
құзыреттілігін арттыру және жаңа ашықтық формаларын енгізу керектігі
айтылды.
Диссертациялық жұмыстың екінші бөлімінде, зерттеу нәтижесі бойынша
Қазақстанның әлемдік рейтингіндегі өзгерістері көрсеткендей, елдің
экономикалық тұрақтылығы мен әлеуметтік капитал салаларында оң өзгерістер
орын алғанымен, қауіпсіздік пен инфрақұрылым салалары бойынша төмен
көлсеткіштерге ие болғандығы байқалды. Цифрландырудың дамуы маңызды

стратегиялық бағыт ретінде алға қойылған және бұл салада Қазақстан
айтарлықтай жетістіктерге жетті, ал демократия деңгейінің өзгерісі
Қазақстанның саясатындағы бірқатар қиындықтарды көрсетті, бұл жағдай
елдегі авторитарлық үрдістермен байланысты болып отыр. Дегенменде
Қазақстанда концепцияны жүзеге асыру барысында бір қатар іс шаралар
жасалуда, атап айтқанда:
1. Қазақстанда «Ашық үкімет» порталы 2013 жылы құрылып, мемлекеттік
қызметтерді ашық әрі тиімді ұсынуға бағытталған маңызды құралдардың бірі
болып табылады. Зерттеу нәтижелері бойынша азаматтардың сауалдарына
берілген жауаптардың сапасы мен жеделдігіне, өтініштерді қарау үдерісінің
ашықтығына және сыбайлас жемқорлық мәселелеріне наразылық білдіргендігі
анықталды. Бұл халық сенімінің төмендеуіне себеп болуда.
2. Қазақстанда цифрлық трансформация мен ашықтық саясаты белсенді
жүргізілуде. 2020–2024 жылдары IT саласына бөлінген инвестициялар мен
«Ашық әкімдік» жобасы мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттыруға
бағытталған. «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» концепциясы аясында
қабылданған заңдар азаматтардың құқықтарын қорғау және қоғамдық
тұрақтылықты қамтамасыз етуге бағытталған. Қоғамдық бақылау тетіктері
күшейіп, азаматтық қоғамды дамытуға назар аударылып жатқандығы айтылды.

156